Gemeente,
‘Een tijd om te beminnen (‘om lief te hebben’ is misschien een betere vertaling, daar het hier om meer gaat dan enkel maar het seksuele)…’ Als we de tekst aandachtig bekijken dan zien we dat ze ook onmiddellijk gevolgd wordt door : ‘en een tijd om te haten…’
Wij zijn veranderlijke schepsels, broeders en zusters, en we leven in een steeds veranderende wereld. Eigenlijk schetst Prediker in de tekst het menselijke leven… ons leven van het afgelopen jaar ook. Alles heeft in het jaar een bepaalde tijd (of het nu goed is of slecht)… een tijd om te planten en een tijd om te oogsten… een tijd om op te bouwen en een tijd om af te breken… zo is het menselijke leven voort-durend een leven van tegengestelden. We springen voortdurend van de ene activiteit naar de andere, we veranderen ook voortdurend van ingesteldheid, van mentaliteit ook… Ik wil echter deze laatste avond van het jaar er die ene tekst uithalen ‘een tijd om lief te hebben’, en die tekst toepassen op Christus’ liefde voor ons, want ook Jezus had een ‘tijd om lief te hebben’.
Toen Hij het eeuwigdurend verbond sloot met Zijn vader om verzoening te bewerken voor alle mensen : dat was Zijn tijd om lief te hebben. Toen Hij zijn troon verliet om neder te dalen op aarde, om geboren te worden als mens in een voederbak… dat was Zijn tijd om lief te hebben. En wat heeft Hij niet allemaal moeten verdragen toen Hij hier op aarde rondliep tussen de mensen, zijn broeders en zusters? Spot, beledigingen, ongeloof… En toch was dat Zijn tijd om lief te hebben… Hij ging naar Jeruzalem en wist heel goed wat Hem te wachten stond… maar het was Zijn tijd om lief te hebben!…
Zijn sterven op Golgotha was Zijn tijd om… jou lief te hebben… Niets kan die liefde tegenhouden. Als water werd hij uitgestort, al zijn beenderen ontwricht. Zijn hart is geworden als was, gesmolten in zijn binnenste. Verdroogd als een scherf is zijn kracht, zijn tong kleeft aan zijn gehemelte, in het stof des doods legt God hem neer. Want honden hebben hem omringd, een bende boosdoeners hebben hem omsingeld, die zijn handen en voeten doorboren… ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten?’ (Psalm 22). Dit was, broeders en zusters, Zijn tijd om lief te hebben…
Veranderd dat ooit? Heeft Christus ooit opgehouden ons lief te hebben? Nee, broeders en zusters, elke dag, elk ogenblik, het oude jaar, het nieuwe jaar… is voor Hem een tijd om ons lief te hebben!
En zelfs toen het bij ons een tijd was om te haten… Herinner je het afgelopen jaar met al je fouten en al je tekortkomingen, je zonden…? Die ogenblikken in het afgelopen jaar van opstand tegen God?… Toen het voor ons een ‘tijd was om te haten’, was het voor Hem nog altijd een ‘tijd om ons lief te hebben’!
En zelfs na onze bekering (een tijd om lief te hebben!), bleven we toch zondigen (een tijd om te haten)… zo zwalpt de mens door het leven. Bij ons is het voortdurend van het ene naar het andere… En toch blijft het voor Hem altijd ‘een tijd om lief te hebben’.
Hij wil je zien, Hij verlangt er naar je stem te horen (in gebed)… Voor Hem is het nu op deze laatste avond, net zoals altijd, een ‘tijd om lief te hebben’… En zo zal het ook straks zijn, wanneer onze handen zich machteloos strekken en onze ogen zich sluiten voor het laatste duister… ook dan is het, godzijdank, een ‘tijd om lief te hebben’.
En hoe zit het met onze liefde voor Christus, broeders en zusters? Wanneer is het nog in uw leven een ‘tijd geweest om lief te hebben’? Herinner je je nog die gezegende dag toen je Jezus voor het eerst ontmoette? Toen die grote schuld eindelijk van je schouders kon rollen? Toen je voor het eerst in aanraking kwam met die eeuwigdurende fontein van liefde… Dat was toch voorzeker een ‘tijd om lief te hebben’!… En eigenlijk had het van dat ogenblik af, in ons leven, altijd een tijd moeten geweest zijn om lief te hebben. Maar helaas…
Ons hart wordt toch zo snel weer koud… lauwheid sluipt ons leven weer binnen naarmate de jaren vorderen en kleinburgerlijkheid nestelt zich in ons leven… Herinneren we ons nog hoe we in ons leven keuzes moesten maken voor Christus? Hebt u dat ooit meegemaakt? Ik mag hopen van wel als u hier zit… Dat we misschien vrienden verloren hebben door te kiezen voor Zijn liefde? Of dat we onze eigen zaken benadeelden omdat we Hem op de eerste plaats stelden in ons leven? En toch ondanks die moeilijke keuzes in ons leven, of misschien juist daardoor, was het een ‘tijd om lief te hebben’ : namelijk als je Hem lief hebt, dan worden er automatisch andere dingen opgeofferd in je leven. Dat is waar velen afhaken… Ze willen wel ‘christelijk’ zijn (en daarmee bedoelen ze dan : naar de kerk gaan)… maar het ogenblik dat het een inspanning vergt… dat ze iets anders dreigen te verliezen… ho maar!
Het is werkelijk een ‘tijd om Christus lief te hebben’ als het je ook daadwerkelijk iets kost in je leven. Wanneer je andere dingen (die je diep in je hart ook lief hebt) moet opzeggen voor Hem. Dan toont liefde zich. Liefde is veel meer dan alleem maar rozegeur en maneschijn in je leven. Liefde is toch ook delen in smart? Liefde is toch ook kiezen voor de ander? Als Zijn Naam maar verhoogd wordt… wat maakt het dan uit wat er met mij gebeurd?
Broeders en zusters, laten we eens diep nadenken over het voorbije jaar… was er in het afgelopen jaar een zonde waardoor je je diep ongelukkig voelde? Ben je misschien langzaam terug afgegleden naar het wereldse? Hebben de dagdaagelijkse beslommeringen zo hun beslag op je gelegd dat je Jezus uit het oog hebt verloren? Dat de liefde langzaam afkoelde in je hart?… of misschien zelfs in haat is veranderd?…
Keer dan terug, vandaag nog, naar die fontein van liefde, naar die stromen van genade. Wacht niet tot volgend jaar. Keer dan terug, vandaag nog, naar die tijd om lief te hebben. Hoe veel te meer heeft de wereld ons nodig, heeft de kerk ons nodig, hebben broeders en zusters ons nodig. Als we zien, jaar na jaar, hoe medegelovigen steeds kouder worden van binnen, en hoe de kerk steeds lakser wordt… dan is het toch de hoogste tijd ‘om terug lief te hebben’! Hoe meer mensen ons teleurstellen hoe meer we onze toevlucht moeten zoeken in de liefde voor de Eeuwige, die nooit teleurstelt als we onze liefde en vertrouwen op Hem plaatsen.
Toen ik nadacht over dit onderwerp, broeders en zusters, bedacht ik mij hoe weinig ikzelf tijd gemaakt heb in het afgelopen jaar om lief te hebben. En er zijn wel hopen excuses natuurlijk : omstandigheden, ziekte, tekortkomingen, weinig talent ook… Maar ik bid God dat ik, telkens als ik een preek voor-bereidt, telkens als ik de preekstoel bestijg, dat ik mag komen tot een tijd ‘om lief te hebben’. Dat is mijn taak in dit leven heb ik zo de indruk… één van de weinige dingen waar God mij voor kan gebruiken.
En zo is het ook met jullie allemaal, broeders en zusters, in dat nieuwe jaar dat voor ons ligt. Ook voor jullie wordt het een tijd om lief te hebben. Denk aan je talenten, denk aan de kansen die voor je liggen om je liefde voor je God en Redder te tonen. In de hemel gaan we niet kunnen doen wat we hier op aarde wel allemaal kunnen doen : behoeftigen helpen, zwakken ondersteunen, troosten, mensen brengen tot Christus… Een engel kan zich wel neerbuigen voor de troon, maar hij kan geen godsdienstles geven op school. En er mag dan wel een hemels koor een eeuwigdurend hallellujah doen klinken in de hemel, zij kunnen de armen niet helpen. En engelen zien wel de Heilige zelf, maar zij kunnen Hem niet prediken… zij kunnen niet getuigen! Dat, broeders en zusters, is onze taak… is uw taak! In het jaar dat voor ons ligt. Laat dus al die andere tijden die Prediker ons schetst achterwege, en laat het een tijd worden om lief te hebben.
Dat is ook de functie van het heilige avondmaal denk ik zo : ons doen herinneren aan die tijd om lief te hebben. Het gebroken lichaam, het vergoten bloed… uit liefde voor ons. Jezus wist maar al te goed hoe makkelijk de mens vergeet… hoe makkelijk de mens vergeet wat Hij voor ons gedaan heeft. En daarom heeft Hij het avondmaal ingesteld zodat, telkens als we eraan deelnemen, dat we herinnerd mogen worden aan die tijd om lief te hebben. Het is met andere woorden een herinneringsmaal (om het met de woorden van Ulrich Zwingli te zeggen). Zouden we durven deelnemen aan die maaltijd, en Hem niet liefhebben? Als de dagen van vervolging zouden terugkeren, hoe veel onder ons zouden de brandstapel bestijgen omdat ze hun liefde voor Jezus niet zouden afzweren?… Hij gaf ons Zijn vlees en bloed als geestelijk voedsel voor onze ziel uit liefde…. Broeders en zusters, laten we dan bidden, ja laat ons smeken : Vader in de hemel, geef ons de genade dat we ons vlees en bloed, ja al onze krachten en talenten mogen wijden in liefde tot Uw eer in het nieuwe jaar dat voor ons ligt
Amen.