Gemeente,
“In wervelwind en storm is zijn weg, wolken zijn het stof zijner voeten…”
Broeders en zusters, ik wil het vanmorgen eigenlijk hebben over enkele kenmerken van God. Dat is iets wat nogal verwaarloosd wordt in hedendaagse preken. De meeste predikanten spreken eigenlijk liever over de ‘mens’. De mens staat centraal in de meeste preken… Wat moet ik doen als mens, als christen? Hoe moet ik leven als christen? Hoe wordt ik ‘gelukkig‘ (psychologische preken)? Hoe bouwen we aan de kerk (praktische preken)?… Allemaal heel erg interessant en belangrijk daar niet van… Maar wel allemaal mens-gericht…
In vroegere kerkgeschiedenis vind je wel eens theologen die een boek schreven over de natuur en de kenmerken van God. Dat gebeurd eigenlijk helemaal niet meer… noch in preken, en eigenlijk ook niet in boeken… De meeste preken tegenwoordig zijn sentimenteel… pseudo-spiritueel…
Misschien ook wel omdat spreken over God eigenlijk alleen theoretisch kan zijn, en daarom saai? Preken is sowieso niet meer van deze tijd… welke jongere kan nog luisteren naar een preek?… of het moet persoonlijk aanspreken (dat heeft nog het meeste succes) : wat kun je doen? Hoe moet je je voelen?… dingen kunnen doen en emoties voelen… dat soort dingen.
Maar als we de mens centraal stellen dan vallen we in een typische menselijke fout : de gedachte dat alles om ons draait… De zon draait toch ook niet om de aarde?…
Juist daarom moeten we beseffen dat theologie (en preken) eigenlijk God centraal moet stellen (net zoals de aarde met de mens rond de zon draait en niet omgekeerd). Als we het over de Heilige Geest hebben bijvoorbeeld moeten we spreken over de Geest als een kenmerk van God en wat de bijbel toekent van waarden aan die Geest… we moeten niet beginnen om zweverig te zwammen over mystieke ervaringen die we zouden kunnen voelen door die Geest… (want ervaringen, emoties zijn subjectief… ze verschillen zo vaak van mens tot mens)… Maar wat de bijbel zegt over de Geest van God blijft hetzelfde! Daarover moeten we preken… zelfs al vinden we het saai. (Bij Paulus viel de jeugd in slaap tijdens z’n preken (Eutychus in Hand. 20:9)… Het is u dus toegestaan om te slapen! Ik wil niet meer zijn dan Paulus)!
Het eerste kenmerk van God waarover ik het vanmorgen wil hebben is : de weg die God gaat is over ‘t algemeen een verborgen weg! “In wervelwind en storm is zijn weg, wolken zijn het stof zijner voeten…”… Wanneer God Zijn wonderen doet verbergt Hij Zichzelf. Wervelwind, storm en wolken verbergen Hem zodat zelfs Zijn voeten niet eens zichtbaar worden. Kunnen we door wolken heenkijken?… Zien we de andere kant van een storm?… en dat is nog maar als het fijne stof die Zijn voortgang opwerpt… Als zoiets kleins (als fijn stof) voor ons al zo groot is als wolkenformaties en stormen… hoe zouden we ooit kunnen begrijpen hoe God in werkelijkheid wandelt op Zijn weg?… Onze God is voor ons een verborgen God…
Denk aan Zijn werk van Redding, denk aan het evangelie… Hoe werd dit alles geopenbaard aan de voorouders in het OT?… Hier en daar is er in het OT een obscure profetie : hoe het ‘zaad van de vrouw de kop van de slang zal vermorzelen…’ (Gen. 3:15), en voor duizenden jaren bleef de Zoon van God in mysterie gehuld. Niemand in het OT begreep wat de Zoon van God van plan was… De brandoffers, de zondoffers in het OT deden hun rook ten hemel rijzen… maar door die rook heen zag niemand de betekenis van het Laatste Offer, het Offer op Golgotha… Duizenden jaren was de weg van het evangelie verborgen voor de mens… verborgen voor de gelovige!
Dat verborgene van God vinden we trouwens doorheen de ganse bijbel. Wie had ooit gedacht dat Jozef, verkocht als slaaf naar Egypte, de toen gekende wereld zou redden van een hongersnood?… Wie had ooit gedacht dat de jongste zoon van een boer koning zou worden van Israël (David)?…
Wie had ooit gedacht dat Abraham de vader zou worden van een gans volk (Sara onvruchtbaar en op hoge leeftijd)?… De bijbel staat er vol van! Vol van de verborgen weg die God gaat met Zijn volk. Vol van de verborgen weg die God gaat met de gelovige…
Wat mogen we daaruit leren?… Dat God ook nu nog altijd Zijn verborgen weg gaat met de mens! Hoe vaak stellen we niet de vraag over wereldgebeurtenissen : moet dat nou echt? Waarom zijn er zoveel verschrikkelijke dingen die gebeuren? Waarom grijpt God niet in? Waar is Hij wanneer mensen elkaar de ‘duivel’ aandoen??…
Zo moeten we leren geloven dat God, ondanks al die verschrikkelijke dingen, Zijn verborgen weg gaat met de mens. Daarop moeten we leren hopen! Dat er een Goddellijk Plan is achter dit alles… die wij niet zien! Niet kunnen zien… verborgen is voor ons… even verborgen als de andere kant van een storm, als de andere kant van een wolkenformatie.
En zo is het uiteindelijk ook in je eigen leven, broeders en zusters! Zoveel gebeurtenissen waar je niet van begrijpt waarom ze gebeuren… Waarom mijn lijden? Waarom mijn ziekte? Waarom zondig ik toch nog altijd?… Zovele waaroms… En geen pasklaar antwoord… Want Gods weg is een verborgen weg… Maar dit mogen we hopen : dat alles meewerkt ten goede (Rom. 8 : 28) (d.w.z. Dat alles meewerkt in dat verborgen plan van God). Dat is op het ogenblik dat het misloopt in je leven maar een magere troost… Mager, ja, maar het is wel een troost : we mogen ‘geloven’, er op ‘hopen’, dat God een plan heeft, dat er een doel is achter dit alles… maar verborgen voor ons!… “In wervelwind en storm is zijn weg, wolken zijn het stof zijner voeten…”
Het tweede kenmerk van God waarover ik het vanmorgen wil hebben is : grootse dingen in onze ogen zijn kleine dingen voor God (en vaak omgekeerd). Hoe groots zijn wolkenformaties niet in onze ogen? Ja, ze lijken toch groter dan bergen?… Maar voor God zijn ze slechts als stofdeeltjes aan Zijn voeten. De schijnbaar grootste dingen voor de mens zijn maar kleine dingen in Gods ogen. De bijbel heeft het niet alleen over de natuur bij zulke vergelijkingen, maar ook andere zaken die wij, mensen, buitengewoon machtig vinden, zijn voor God als niets : (Jesaja 40:15) “Zie volken (wij zouden zeggen machtige landen zoals de USA) zijn geacht als een druppel aan een emmer en als een stofje aan een weegschaal…”
De machtigste personen op aarde waar wij naar opkijken zijn voor God als niets : (Jes. 40:22) “Hij troont boven het rond der aarde, en haar bewoners zijn als sprinkhanen; Hij breidt de hemel uit als een doek en spant hem uit als een tent waarin men woont”… Ja, bijbels gezien is niets groot in vergelijking met deze God…
Vreemd genoeg geldt toch ook vaak het omgekeerde : wat in onze menselijke ogen klein en banaal is, is groots en belangrijk in Gods ogen! Zoals onze eigen zonden bijvoorbeeld, die wij maar petieterig vinden en van weinig belang… kleine misstapjes weet je wel… die zijn wel groot in Zijn ogen. Of vaak zien we Gods genade als iets kleins (en eigenlijk wel verdiend!), daar waar Zijn genade onbetaalbaar groots is voor de grote zondaren die wij zijn!
Gaan we gebukt in ons leven onder schijnbaar ‘grote’ problemen? Besef, geloof dat ze voor God als niets zijn, en dat Hij ze wil dragen in jouw plaats : (Psalm 55:23) “Werp uw bekommernis op de HERE, Hij zal voor u zorgen; Hij zal nimmermeer toelaten, dat de rechtvaardige wankelt”… Ja, waarlijk wat wij belangrijk vinden is voor God onbelangrijk en omgekeerd.
Ons eerste kenmerk was dus : de weg die God gaat met zijn wereld en de gelovigen is een verborgen weg. Ons tweede kenmerk was : grootse dingen in onze ogen zijn kleine dingen voor God. En als derde kenmerk wil ik het hebben over de onweerstaanbare kracht van deze God. “In wervelwind en storm is zijn weg, wolken zijn het stof zijner voeten…”… Een wervelwind, een storm… God staat daar ver boven, ja Hij controleert die machtige natuurfenomenen. In het Oude Testament kom je die majestueuze kracht van God vaker tegen omschreven in de natuur : denk maar aan het volk Israël bij de berg Sinaï (aardbeving, rook en vuur uit de hemel). Hij is geen passieve onpersoonlijke God die ver weg van ons blijft… die je nooit kunt ervaren. Nee, Hij werkt temidden van ons met onweerstaanbare kracht… zoals een storm. Dat zien we dan ook bij Jezus, wanneer Hij macht heeft over de storm (op het meer). “En het werd volkomen stil…”, door Zijn woord!
Er is echter één belangrijk onderscheid met de kracht van de natuur. Aardbevingen, stormen… dat is een willekeurige kracht… chaotisch, doelloos… Niet zo de kracht van deze God! De kracht van God heeft een doel (dat is trouwens de betekenis van de Godsnaam Elohim : letterlijk ‘kracht met een doel’). En dat doel ontdekken we in de rest van onze tekstlezing uit Nahum : (vers 6) “Wie kan standhouden voor Zijn gramschap? Wie staande blijven bij zijn brandende toorn? Zijn grimmigheid stort zich uit als vuur en de rotsen springen voor Hem aan stukken…” (Merk op die onweerstaanbare kracht).
En wat is het antwoord op die vragen van Nahum?… NIEMAND kan standhouden tegen die kracht. Het is dekracht van het oordeel (want er wordt gesproken over gramschap, toorn in die eerste 6 verzen)! Niemand kan standhouden tegen het rechtvaardige oordeel van God over zondaren. Onze God is een verterend vuur… Daarom zegt de schrijver van de Hebreeënbrief ons : (Hebr. 12:25) “Ziet dan toe, dat gij Hem, die spreekt, niet afwijst… Toen heeft Zijn stem de aarde doen wankelen… maar ook de hemel doen beven…” Zullen de mensen kunnen ontsnappen die Gods profeten afwijzen? Zullen mensen kunnen ontsnappen die Gods stem niet willen horen?… (vers Nahum 1:3) “De HERE is…. groot van kracht, en de HERE laat geenszins ongestraft!”… Hebr. 10:31 : “Vreselijk is het, te vallen in de handen van de levende God!”… Dat zijn zo van die teksten die we liefst zo snel mogelijk vergeten! Maar ze staan er wel, broeders en zusters.
Ons derde kenmerk is dus de onweerstaanbare kracht van deze God… de onweerstaanbare kracht van een rechtvaardig oordeel over de zondaar, want dat is het wat Nahum beschrijft in de verzen 2 tot en met 6. Maar God zij dank schrijft Nahum verder!… Er is meer dan het oordeel! Vers 7! “De HERE is goed, een sterkte ten dage der benauwdheid; Hij kent hen die bij Hem schuilen…”
Was het bij die eerste 6 verzen gebleven… die boodschap van gramschap en toorn zou verschrikkelijk geweest zijn voor elk mens! Maar God zij dank is daar vers 7. “De HERE is goed, een sterkte ten dage der benauwdheid; Hij kent hen die bij Hem schuilen…” Er is niet alleen de onweerstaanbare kracht van Gods oordeel… maar God zij dank is er de onweerstaanbare kracht van Zijn genade!
Er is niet alleen een rechtvaardig oordeel, maar er is ook oneindige genade! De HERE is goed, want Hij kent hen die bij Hem schuilen! God herinnert Zich het overblijfsel, die mensen die Hem vertrouwen, want ze schuilen bij Hem… Niet omdat ze zo rechtvaardig zijn, niet omdat ze zo goed zijn uit zichzelf… maar omdat ze weten, vertrouwen dat hun redding uit God komt… moet komen!
Want God is een ‘sterkte ten dage der benauwdheid’! Wanneer we dus komen tot ‘benauwdheid’ : het inzicht van de eigen zonden, het inzicht van je eigen falen voor God en de medemens… wanneer je komt tot zo’n benauwdheid, dan blijkt God een sterkte te zijn. Dan wil Hij voor ons zorgen, wanneer Hij ons ‘kent’… Kennen in het Hebreeuws verwijst naar ‘intiem kennen’, een liefdesrelatie met andere woorden. En zo’n relatie is er alleen maar wanneer er vertrouwen is. Wanneer we ons vertrouwen stellen op Hem, dan is Hij er voor ons!
Dit is het derde kenmerk van deze God : een onweerstaanbare kracht met als doel : het volk redden die op Hem vertrouwt. Erop vertrouwen dat Hij het is, God Zelf, die mensen redt door het voltooide werk van Jezus Christus. (Ef. 2:4) “God… heeft, om zijn grote liefde, waarmede Hij ons heeft liefgehad (‘kennen’!), ons, hoewel wij dood waren door de overtredingen mede levend gemaakt met Christus…”
Broeders en zusters, laten we dit derde kenmerk van God, deze onweerstaanbare kracht tot liefde, tot erbarming, tot genade… nooit vergeten!
Voorbede.
Hemelse Vader,
Leer ons te vertrouwen op U,
zelfs al begrijpen we vaak niets van Uw weg.
Leer ons om onze hoop te vestigen
op Uw verborgen plan met ons.
Wanneer we overweldigd worden door de gebeurtenissen
in ons leven : lijden, ziekte, verlies van geliefden…
doe ons begrijpen, leer ons te vertrouwen,
op Uw verborgen plan achter dit alles.
Toon ons hoe grote en belangrijke zaken in deze maatschappij
klein zijn voor U, en omgekeerd,
hoe kleine dingen in onze ogen o zo belangrijk zijn.
Leer ons om Uw genade,
die wij vaak toch zo klein achten,
waarlijk te zien als het grootste
wat we ooit mochten ontvangen!
En leer ons bovenal, Vader,
te zien naar Uw onweerstaanbare kracht.
Dat we weten mogen in ons leven
dat U een onweerstaanbare kracht bent
tot oordeel, gramschap en toorn,
wanneer we Uw wetten en voorschriften breken…
Maar God zij dank bent U ook
een onweerstaanbare kracht tot genade,
wanneer we bij U schuilen.
Wanneer we op U vertrouwen
dat U er bent om ons te redden,
niet uit eigen kracht, maar vanwege Uw liefde voor ons.
Amen.
Bijbelse Preken 