Johannes 9 : 13 – 39

Gemeente,

‘Jezus hoorde, dat zij hem uitgeworpen hadden, en Hij zeide, toen Hij hem aantrof : Gelooft gij in de Zoon des mensen?’… (Sommige bijbelvertalingen (en oude manuscripten) hebben de zin ‘Gelooft gij in de Zoon van God?’. Nu zijn de aanduidingen ‘mensenzoon’ en ‘zoon van God’ synoniem in het NT, en we mogen ze dan ook beiden gebruiken in deze tekstlezing).

Gelooft gij in de Zoon des mensen? Gelooft gij in de Zoon van God?… Dit is wat Jezus vraagt!

Als we zien naar wat de blindgeborene had meegemaakt na zijn genezing onder de bevraging van de Farizeeën, is deze vraag van Jezus toch wel een wat vreemde, onverwachte vraag…
En toch is het de meest centrale vraag : wat is je ‘geloof’ voor jou? Dat wil zeggen : waar stel je je vertrouwen op? Of, in wie stel je je vertrouwen?… Jezus stelt geen andere vraag aan die man dan deze vraag. Dat zou ons ook al iets moeten zeggen overigens…

Onlangs las ik van een dominee in Zeeland die blijkbaar en dominee is (praktiserend) en atheïst (in Spectrum van 01/08/2009) … In hetzelfde artikel werd in één adem gezegd dat één op zes dominees eigenlijk niet gelooft in (of ernstig twijfelt aan) het bestaan van God… (we hebben het dan nog niet eens over het geloof in de mensenzoon… maar over een vaag geloof in ‘een’ god). Het begrip ‘geloven’ wordt dan verder in het artikel door die atheistische dominee omschreven als ‘wat oorspronkelijk te maken heeft met wat er met jou en mij gebeurt tussen geboorte en dood’… (hoe lekker nietszeggend).

Merk op hoe ‘geloven’ op die wijze anthropocentrisch wordt (de mens, het ik, staat daarbij centraal). Geloven krijgt dan de betekenis van ‘mijn beleven’ van de werkelijkheid, het leven etc… Daar waar Jezus de vraag stelt : ‘geloof je in de mensenzoon’ (het Griekse woord ‘in’ geeft richting aan)… je vertrouwen is dus niet iets in jezelf, niet een eigen beleven… maar is gericht op een uitwendig iemand… de mensenzoon, de zoon van God… dat is Jezus zelf (ontdekken we in vers 37).
Voor die dominee in Zeeland is die vraag van Jezus ‘Gelooft gij in de Zoon des mensen?’ iets wat waarschijnlijk eigenlijk helemaal niet eens ter zake doet… (“Ja, wat moet ik ermee?”)…

Broeders en zusters, laten we niet in die valstrik lopen… Laten we beseffen dat deze vraag van Jezus moet gesteld worden aan een ieder van ons! Het is de hoofdvraag, de kern van het evangelie. Dit ‘geloof’ in de Zoon des mensen (de Zoon van God) is namelijk helemaal niet vanzelfsprekend…

Hoeveel zijn er niet die als ‘christen’ geboren zijn (onmiddellijk gedoopt!), die zelfs naar een christelijke kerk gaan (vooral op kerst!), en die misschien zelfs dominee geworden zijn… en die dan denken dat ze ‘geloven’… Maar is dat dan ook zo?… In wat geloven ze? In wie geloven ze?…
‘Gelooft gij in de Zoon des mensen?’… Dit is de vraag!! De vraag die beslist of je een christen bent of niet!!

Of met andere woorden : er zijn hopen ‘christenen’… en dat zijn dan vriendelijke, vrijgevige mensen met een moreel karakter (echte burgers!)… die niet geloven, die hun vertrouwen niet stellen op de Zoon des mensen! En zij mogen zichzelf wel ‘christenen’ noemen, maar ze zijn het niet!!
Daarom vraagt Jezus aan een ieder van ons (en vooral aan zij die menen bij de besten te horen) : ‘Gelooft gij in de Zoon des mensen?’

Ik zei in het begin al dat deze vraag van Jezus aan de blindgeborene eigenlijk een wat vreemde, onverwachte vraag is. En dat is vooral zo als we kijken naar wat deze man overkomt en hoe hij er op reageerde. Want wat zien we :

Ten eerste hebben we zijn ongeloofelijke gehoorzaamheid : Jezus legde slijk van speeksel op zijn ogen (heel erg eigenaardig!) en zei hem zich te gaan wassen in Siloam. Iets heel bizars is dit… en toch gehoorzaamde de man zonder verpinken… hij wachtte niet, of hij ging niet naar een andere poel… Nee, hij gehoorzaamde volledig, in alle details… en toch vroeg Jezus hem achteraf : ‘Gelooft gij in de Zoon des mensen?’…
Blijkbaar is gehoorzaamheid niet voldoende!!!

Hoe vaak zijn we niet gehoorzaam aan de 10 geboden, of aan de regeltjes die gelden in de kerk… We doen wat de wet van ons vraagt, we doen wat de kerk van ons vraagt (in sommige kerken is dit een ‘must’)… (we zijn brave burgers in gehoorzaamheid)… maar geloven we daarom echt in de Zoon des mensen??…

Ten tweede hebben we de wonderlijke ervaring van deze mens. Dat is : deze man werd werkelijk genezen door een wonder… hoeveel kunnen er dat zeggen? Niet alleen maakte hij een wonder mee, maar hoe zal hij zich gevoeld hebben, denk je? Grote emoties zullen hem toch overspoeld hebben op dat ogenblik?… Werd hij niet ingrijpend veranderd door deze gebeurtenis?… En toch vraagt Jezus aan hem : ‘Gelooft gij in de Zoon des mensen?’
Blijkbaar zijn ingrijpende ervaringen en grote emoties niet voldoende!!!

Hoe vaak hangen we niet vast aan die dingen : aan ervaringen en emoties van vroeger, waarvan we menen dat ze ‘bewijzen’ dat we een kind van God zijn? (in sommige kerken is dit ook een ‘must’)… maar geloven we daarom echt in de Zoon des mensen??…

Ten derde mogen we zelfs stellen dat er wel degelijk een vorm van geloof aanwezig was in die blinde man… Hij ging toch maar naar Siloam om zich daar te wassen, alleen omdat Jezus dat gezegd had… Dat is toch een ‘geloof’, vertrouwen op iets wat je niet met zekerheid weet… en een vertrouwen op die persoon die dat gezegd heeft. Daarom zei hij ook dat Jezus een ‘profeet’ was (vers 17) : dit toont ons dat hij vertrouwde op de woorden die Jezus sprak (woorden van God als profeet). En in vers 33 zegt hij zelfs : ‘Als deze (Jezus) niet van God was gekomen, hij had niets kunnen doen…’ Er is dus met andere woorden een zekere vorm van ‘geloof’ aanwezig in de woorden die Jezus sprak en in de wonderen die hij deed… en toch vraagt Jezus aan hem : ‘Gelooft gij in de Zoon des mensen?’…
Blijkbaar is zo’n vorm van geloof in woorden en wonderen niet voldoende!!!

Hoe vaak geloven wij ook niet op zo’n wijze? Jaja, er is ‘een’ God (jaja, we geloven dat wel)… en tuurlijk zal Hij wel de aarde gemaakt hebben (op een of andere wijze)… en we ‘geloven’ dat Jezus het grootste voorbeeld is voor ons… maar geloven we daarom echt in de Zoon des mensen??…

Stellen we ons vertrouwen op Hem??…
Geloven we dat Hij, Jezus, de beloofde Messias is? Geloven we dat Hij de weg, de waarheid en het leven is? Het offer voor ons op Golgotha?… Want dat is wat er bedoeld wordt met : ‘Gelooft gij in de Zoon des mensen?’, ‘Gelooft gij in de Zoon van God?’

Ten vierde zien we zelfs dat deze blindgeboren man getuigenis aflegde (voor de Farizeeën) en ten vijfde dat hij zelfs offers bracht voor zijn ‘geloof’ (want hij werd uitgeworpen)… en toch vraagt Jezus aan hem : ‘Gelooft gij in de Zoon des mensen?’… …

Blijkbaar zijn al die dingen (gehoorzaamheid, ervaringen, emoties, een ‘vorm van geloof’, getuigen, persoonlijke offers brengen) niet voldoende… juist die dingen waarvan we eigenlijk menen dat ze ‘bewijzen’ dat iemand een ‘gelovige’ is.

Daarom dat we ons zelf, ieder voor zich, deze vraag moeten stellen (het is van het allergrootste belang!!) : Gelooft gij in de Zoon des mensen?… Het is de meest centrale vraag van het christelijk geloof. Vertrouwen we erop dat Jezus deze mensenzoon is, deze zoon van God? Dat wil zeggen : dat Hij de middelaar is tussen mens en God, dat Hij de beloofde messias is, dat Hij de redder is die verzoening brengt

Iemand die deze vraag niet positief kan beantwoorden… is geen christen (alle atheïstische dominees ten spijt). Laten we daar heel duidelijk over zijn. Het is de ultieme vraag van Jezus en die moet beantwoord worden.

Laat ik er echter onmiddellijk bij zeggen : het is geen makkelijke vraag om te beantwoorden, want twijfel kruipt voortdurend binnen in ons hart. Heel wat christenen worstelen dan ook met de zekerheid van hun geloof. Dat die vraag geen makkelijke vraag is mogen we trouwens ook zien aan de reactie van de blindgeborene in onze tekstlezing

Wanneer Jezus hem die ultieme vraag stelt, geeft de blindgeborene namelijk geen antwoord maar stelt zelf een vraag : ‘En wie is Hij, dat ik in Hem mag geloven?’ (vers 36). Dus hij wil wel geloven (ja, dat is er wel!), maar er is ook… onzekerheid, twijfel over wie en wat…

Ik zou zelfs zo ver wil gaan om te zeggen dat die twijfel, die onzekerheid, vaak een teken is van echt geloof. Niet dat twijfel op zich ‘goed’ is, maar te zeker zijn is maar al te vaak een teken van hoogmoed. Zij die zeker zijn (of doen alsof)… zij die nooit twijfelen… dat zijn eigenlijk Farizeeën…

Merk op hoe de blindgeborene een vraag stelt aan Jezus. Wat hij dus eigenlijk doet is de hulp inroepen van Jezus. Want een vraag verwacht een antwoord. Het is dus een vraag om hulp! Help mij het antwoord te vinden!

Het doet ons denken aan die andere, de vader van de bezeten jongen, die uitroept : ‘Ik geloof… kom mijn ongeloof te hulp!’ (Marcus 9:24). Help mij te geloven!!

Broeders en zusters, laat ons iedere dag bidden tot Jezus en hem vragen om ons te helpen : dat Hij ons helpt Hem beter te leren kennen, dat Hij ons helpt ons geloof te doen groeien, dat Hij ons helpt onze twijfels te overwinnen…
dat Hij ons mag helpen te geloven in de zoon des mensen, in de zoon van God… !!

Broeders en zusters, ik weet dat het geloof in Jezus als de zoon des mensen, de zoon van God, vaak ver weg lijkt… in de maatschappij om je heen, maar ook in je eigen leven. Er is vanalles dat belangrijker lijkt (op het eerste zicht)… niet alleen wat wereldse zaken betreft, maar ook in de kerk zelf lijken allerlei details belangrijker te zijn dan dit geloof in de zoon des mensen.

En toch moet deze vraag van Jezus aan u en mij, beantwoordt worden. Het is de meest centrale vraag in het christelijke geloof.
Ja, beantwoordt deze vraag nu meteen en in de aanwezigheid van Christus! Wees er niet beschaamd over! Want het is hier dat de ‘moderne’ lichting afhaakt, dat atheistische dominees verloren lopen…
Ze willen relevant zijn voor de wereld… geen aanstoot geven aan de maatschappij, tolerant zijn ten opzichte van andersdenkenden… maar ze geven Jezus niet de eer en glorie die Hem toekomt.

Want redding is alleen afkomstig van Hem, de zoon des mensen, de zoon van God… de Messias.
Dit is wat een christen dient te geloven… niet alleen in zi’n binnenkamer, maar ook in het openbaar!

‘Want met het hart gelooft men tot gerechtigheid en met de mond belijdt men tot behoudenis. Immers het schriftwoord zegt : al wie op Hem zijn geloof bouwt, zal niet beschaamd uitkomen.’ (Rom. 10:10v).

Indien we niet geloven in de zoon des mensen, in de zoon van God, dan… leven we niet eens!! Zo cruciaal is dit broeders en zusters. Het is niet iets waar we van mening kunnen verschillen. Het is geen derderangs detail…

Galaten 2:20 : ‘Met Christus ben ik gekruisigd, en toch leef ik, dat is niet meer mijn ik, maar Christus leeft in mij. En voor zover ik nu nog in het vlees leef, leef ik door het geloof in de Zoon van God (de zoon des mensen)…’ Dit is het antwoord op de vraag van Jezus

Als we die vraag van Jezus positief beantwoorden dan mogen we leven! Hallellujah!

Voorbede.

Hemelse Vader,

Wij bidden U vanmorgen om geloof!

Schenk ons het geloof in de zoon des mensen,

zodat we Uw vraag aan ons positief mogen beantwoorden.

Geef ons het inzicht dat ‘christen’ zijn

veel meer is dan gehoorzaamheid…

dat ‘christen’ zijn veel meer is dan

ervaringen hebben of diepe emoties voelen,

dat het meer is dan ‘een’ geloof in ‘een’ God…

Maak ons duidelijk, ja openbaar ons

dat ‘christelijk geloof’ het vertrouwen is in een persoon :

namelijk in Jezus, de zoon des mensen, de zoon van God,

de beloofde Messias, de gekruisigde…

En wanneer we dit vertrouwen beschamen,

wanneer we weeral eens tekort schieten in dit ‘geloof’,

kom ons dan te hulp Vader!

Wij geloven!… Ja, kom ons ongeloof te hulp!

Leer ons ook om te getuigen van U in deze wereld,

geef ons de kracht om van dit geloof

(het geloof in de zoon des mensen)

te spreken met alle mensen om ons heen.

Dat we niet blijven hangen in een zweverig basisgeloof in ‘een’ god…

omdat we geen aanstoot willen geven in deze wereld,

maar dat we Christus centraal mogen stellen in ons leven!

Dat alles wat we ondernemen

tot Zijn eer en glorie mag gebeuren!

Amen.