Bijbelse Preken

Genesis 1 : 1 – 5 + 2 Kor. 4 : 1 – 15

Gemeente,

‘En God zag, dat het licht goed was…’ Vanmorgen wil ik het niet hebben over die grote discussie creationisme (schepping) of evolutietheorie. Dat is allemaal wel heel erg interessant en zo, maar me dunkt dat het spirituele aspect toch belangrijker is : ‘Want de God die gesproken heeft : Licht schijne uit het duister, heeft het doen schijnen in onze harten…’, schrijft Paulus.

Eigenlijk zouden we kunnen zeggen : de eerste schepping is als een onderwijzing (een analogie) van de nieuwe schepping. De methode die God volgde in de eerste schepping (OT) illustreert als het ware de vorming van mensen als nieuwe schepselen in Christus Jezus (NT).

Zo kunnen we dan bijvoorbeeld ook zeggen (als we OT en NT tesamen nemen) dat de natuur van de mens ‘woest en ledig’ is (chaos) zoals de aarde in het begin, en ‘duisternis lag op onze ziel (zoals op het water)…’ God begint zijn werk van schepping door het zenden van de Geest : ‘de Geest Gods zweefde over de wateren (chaos)’… zo zweeft Hij over de chaos in ons binnenste.

Het eerste wat de mens verkrijgt, en dat is dankzij die Geest Gods, is ‘licht’ als eerste zegening. Dankzij het licht van het evangelie kunnen we ‘zien’ : het maakt zichtbaar onze taak die we vergeten zijn… het toont ons onze zonden waar we ons niet bewust van waren (de chaos, het doen wat goed is in de eigen ogen, de willekeur)… het licht maakt ons duidelijk hoe we er aan toe zijn voor God, de schuld, de nood aan genade… Het licht maakt ook zichtbaar de weg die we moeten gaan : het vertrouwen in Jezus Christus. Een weg die voor ons compleet verborgen lag door de duisternis. We konden die weg niet zien, niet vinden uit onszelf. Wat een zegening dus als God in je leven zegt : ‘Er zij licht’!…

Merk op, broeders en zusters, hoe het licht in de wereld kwam (hoe het in jouw leven binnenkomt) :

licht kwam in de wereld door het woord van God (‘En God zeide : Er zij licht’). Het is door het Woord van God dat licht kan komen in het hart van de mens, het woeste en ledige hart (om de scheppings-terminologie te gebruiken). ‘In den beginne was het Woord (Logos) en het Woord was bij God en het Woord was God… In het Woord was leven en het leven was het licht der mensen…’ (Joh 1).

Zo is de Geest in ons bezig met een nieuwe schepping, zo zweeft hij over onze ziel en schenkt ons licht! Eigenlijk heb je de drie éénheid nodig : de Vader die spreekt (En God zeide : Er zij licht), het Woord (Jezus) waardoor leven terug mogelijk wordt, en de Geest die ter plekke (hier bij ons) zweeft over de chaos van de ziel.

De schepping begint met het licht (op de eerste dag). Dat is een heel eigenaardig iets, want vanwaar kwam dat licht?… Zon en sterren werden slechts gemaakt op de vierde dag. Je zou het toch omgekeerd verwachten, eerst de zon en dan het licht?… Zo is het ook met onze ziel : vanwaar komt dat licht zo plots in ons hart? De één zal precies altijd al het inzicht gehad hebben, een ander krijgt het door het lezen van een boek, nog een ander hoort een getuigenis… hopen gebrekkige middelen, en toch komt dat licht zo plots in ons leven. Eénmaal geraakt kun je niet terug. Op geheimzinnige wijze komt het licht in onze duisternis, maar altijd van Godswege. Zoals de eerste duisternis geen licht kon maken uit zichzelf, zo kunnen wij dat ook niet. Het komt tot ons in genade, een zegening van de Almachtige.

Het licht komt ook in een ondeelbaar ogenblik (‘En Hij zeide : Er zij licht. En er was licht!). Onmiddellijk was het daar. De andere zes dagen werden gevuld met schepping van allerlei aard… maar de eerste dag was de schepping het werk van slechts een oogwenk : en er was licht! Zo simpel staat dat daar… Zo is het ook in ons hart : de groei van geloof achteraf is geleidelijk, maar de eerste komst van genade is onmiddellijk. Omdat God licht laat schijnen in onze duisternis zijn we gered in een oogwenk… daarna komt de (langzame) groei, de wording van een nieuwe schepping in ons hart verspreid over een langere tijd.

En soms lijkt het wel alsof het licht in ons leven verdwenen is… duisternis is dan gevallen, een nacht breekt aan. Zo was het ook in de eerste schepping. Zo is het ook nu in ons hart… Maar de nacht duurt slechts een kort ogenblik, broeders en zusters… het licht is ook niet echt verdwenen : er is alleen ‘obstructie’… iets is tussen ons en het licht gekomen. En zelfs in zo’n nacht (het dal van diepe duisternis)blijkt er toch altijd wat licht te zijn : de maan, de sterren… Zelfs in de nachtperiodes van ons leven gaat de schepping verder (dat is soms moeilijk te vatten wanneer alles in je leven duister lijkt). De duisternis worstelt met de nieuwe schepping om terug de overhand te kunnen halen : maar Godzijdank verlaat het licht ons nooit meer (zelfs al valt er regelmatig, op gezette tijden, een nacht in je leven).

Laten we ook opmerken dat de Here het licht zag dat Hij gemaakt had (‘En hij zag dat het goed was’). Hij was trouwens op dat ogenblik de enige die dat licht kon zien… Zo is het ook in ons hart, wanneer die lichtstralen van de Geest voor het eerst doordringen in de duisternis… anderen zijn zich nog niet bewust van die grote verandering in je… maar God ziet het altijd (‘En hij zag dat het goed was’)!

De verloren zoon was ook nog op een heel grote afstand toen de Vader hem al zag aankomen… het licht valt op die eerste tranen van berouw en dat is het wat de Vader altijd ziet… laat dit een troost zijn voor zij die in eenzaamheid hun geloof belijden : Uw Vader ziet dat het goed is! Laten we dan zoals Hagar in de woestijn uitroepen : God ziet om naar mij!

Zoals het licht in de wereld kwam, plots en onmiddellijk, zo komt genade in ons hart. Zonder fanfare, zonder feestgedruis… onmiddellijk en in stilte. Soms hoor je wel eens verhalen van intense bekeringen door ziekte en of sterven veroorzaakt, of emotionele toestanden op evangelische revivals… mensen houden van sensatie, zelfs op geloofsgebied. De meesten onder ons zijn echter als een Lydia of een Timotheus… van jongsaf aan met de Schriften opgegroeid… en het licht kwam in stilte ons hart binnen. Dat is geen reden tot twijfelen, geen reden tot afgunst voor zo’n spectaculaire bekering… De nieuwe schepping in je hart, dat eerste licht, is vaak verborgen voor de mensen om je heen… maar God ziet het licht, en Hij ziet dat het goed is!

Hoe vaak is het niet dat we zelf dat licht niet eens zien in ons leven? Dat we zo twijfelen… Is dit nu licht? Of niet? Is er wel licht in mijn leven??… De duisternis kan het licht niet grijpen (staat er in Joh 1:5)… zo kunnen wij het ook niet be-grijpen, bevatten… zelfs in ons eigen leven. Laten we daarom des te blijer zijn dat God het wel ziet in ons, zelfs al zien wij het (nog) niet of menen we het terug kwijt te zijn, overmand door vrees en beven vanwege onze dagelijkse zonden… Maar ik zeg u : als duisternis zichtbaar wordt in je leven (het besef van, je ‘ziet’ het van jezelf), is het omdat licht schijnt (anders had je het nooit gezien, geweten)! En zo begint de nieuwe schepping in je hart.

Op die eerste dag, broeders en zusters, was er niets anders wat schoonheid betreft dan het licht. De rest was chaos (‘tohu wabohu’) : leegte, wanorde, verwarring… Zo is het ook met ons nu : halfbakken gedachtes, ongefundeerde opinies, zwakke gebeden (ook als gelovige)… en toch is genade daar! Licht schijnt over de chaos. En God ziet dat reeds in je binnenste. God kijkt niet langer naar die chaos (dat is de genade!)… Hij weet wat komen gaat in de volgende dagen van schepping (wij nog niet)… Het licht is het startschot van iets Geheel Nieuws in ons hart, zelfs al is er nu nog duisternis in ons, en zelfs al valt de nacht op gezette tijden in ons leven.

Daarom, broeders en zusters, zelfs al is je leven er één van chaos, zelfs al zie je geen geestelijke groei in jezelf, zelfs al droom je van geloofsvruchten maar komt het er schijnbaar nooit van, zelfs al ben je nog steeds slaaf van je zwaktes… maar ‘zie’ je (dankzij het licht) dat Christus je enige hoop is in dit leven : als je dit licht ziet (inziet) dan kan God zeggen dat het ‘goed’ is (‘En hij zag dat het goed was’).

Of met andere woorden : heb je berouw? God ziet het licht in je! Treur je over je zwaktes en tekort-komingen? God ziet het licht in je! Ben je aarzelend aan het bidden? God ziet het licht in je! Ben je gaan hopen op zijn genade?… God ziet het licht!

En Hij zag dat het goed was, broeders en zusters! Goed vanaf de eerste dag, nog voor er daadwerkelijk verdere schepping was. Zo is het ook met bekering… het is goed vanaf de eerste dag, zelfs al is het gebrekkig, zelfs al is het met vallen en opstaan. Zelfs al schort er nog vanalles. Zelfs al zijn er nog geen verdere vruchten in je leven… Het is reeds goed in de ogen van God! Daarom als iemand nieuw zich aandient in de kerkgemeenschap, moeten we er met een vergrootglas de fouten gaan uithalen?…

Allesbehalve! Ochtendgloren is even mooi en adembenemend als avondschemering! De genade van God in de mens is even sterk in het begin als op het einde. En misschien moet er vanalles bijgeschaafd worden (is dat ook niet zo bij ons?), maar de redding (het licht in u) is compleet vanaf het begin.

‘En God maakte scheiding tussen het licht en de duisternis…’… Zo is er genade, maar ook zonde in ons leven. We leven nu nog steeds in dat conflict : de schepping is nog niet ten einde.

Dat is een heel bevreemdend iets… het licht is er! Maar de duisternis worstelt nog met het licht…

En toch staat er : God zag dat het goed was… Daarom als je berouw hebt en je beseft dat je berouw toch misschien een beetje hypocriet is… toch ziet God dat het goed is. Als je in geloof uitroept : Kom mijn ongeloof te hulp… God ziet dat het goed is. Licht en duisternis strijden nog in ons tot het einde, ja tot het laatste ogenblik… en de meeste christenen leven hun ganse leven in schemering : ze ‘zien’ zo gebrekkig, in het onderscheiden van de dingen staan ze nog zo zwak, verwarring alom in geloofsleer, ziende blind… maar toch heeft het licht al overwonnen! ‘Het geknakte riet zal hij niet verbreken en de kwijnende vlaspit zal hij niet uitdoven…’ (Jes 42:3). God ziet dat het goed is!

Die eerste dag was er nog niets wat God mooi vond (in ons)… behalve het licht. Het licht dat de wanorde en de rotzooi openbaarde… het licht dat het einde inluidde van die chaos. Velen van ons blijven als het ware hangen in die eerste dag… dat is heel erg jammer, want de schepping staat op het punt zo mooi te worden! Maar zelfs al blijf je helaas hangen in die eerste dag, het licht is er al… de genade van God heeft ons gered…

Mensen zien naar hun eigen leven en komen tot wanhoop bij het zien van de duisternis en de chaos (althans bij mij is dat toch zo)… maar er is geen reden : onderschat het belang van het licht niet op die eerste dag. Een ganse dag trok God uit (één op zes), enkel maar voor dat licht. Hoe belangrijk moet dat licht wel niet zijn! Genade is het belangrijkste in de schepping van je hart, en vult volledig het begin!

Genade is zijn meesterwerk in je : het begin van iets nieuws! Merk op dat al wat volgde in de schepping (planten, vissen, vogels, dieren…) niet kan leven zonder licht… Levende dingen hebben licht nodig. Zo hebben wij de genade nodig… zonder genade is er geen leven… zonder genade komen er geen nieuwe dingen tot stand in ons leven.

Hoe eenvoudig lijkt licht… maar hoe complex is het eigenlijk : wit licht is een complex geheel van kleuren (een regenboog). Zo is het ook met genade : eenvoudig en toch zo gevarieerd in ons leven.

Genade is besef van zonde, kracht om te dragen, uitverkiezing, verzoening, vernieuwing…

Ik wil eindigen met die grote troost… Eénmaal begonnen die nieuwe schepping in je hart, is het onmogelijk tegen te houden. NIETS kan de schepping tegenhouden. Want God zag dat het goed was…

Laten we dat niet misbruiken als excuus om niets te doen in ons leven en te blijven steken op die eerste dag. Laten we dagelijks bidden dat de schepping in ons steeds verder mag gaan… dat alle zes dagen aan bod mogen komen in ons leven… zodat we uiteindelijk tot rust mogen komen bij God op die wonderlijke zevende dag!

Amen.