Bijbelse Preken

Gemeente,

‘Ik verwonder mij erover dat u zich zo snel afwendt van Hem Die u in de genade van Christus geroepen heeft, naar een ander evangelie…’ De brief aan de Galaten begint op een, voor Paulus, bijzondere wijze. In al zijn andere brieven dankte hij telkens God voor het werk die de kerken verrichtten. Zelfs de kerk te Corinthe, ondanks hun immoraliteit, verkreeg van Paulus een hoop lof. Maar niets van dat alles voor de kerken in Galatië! Nee, geen zegenbede voor hen, maar een vloek op het einde van onze tekstlezing (vers 9).

Wat gebeurde er namelijk in deze kerken van Galatië? Nadat Paulus het evangelie gebracht had en weer was vertrokken, waren er andere leraars gekomen : joden-christenen uit Jeruzalem die verder bouwden op het werk van Paulus. Op zich was daar niks mis mee natuurlijk, tot je aandachtig kijkt naar datgene wat die nieuwe leraars verkondigden. Zij wilden namelijk de wet van Mozes toevoegen aan het evangelie : zij wilden dat de heidenen eerst joden werden voor zij christenen konden worden. Besnijdenis was daarvan het uiterlijke teken : nieuwe christenen moesten ook besneden worden volgens deze leraren. Eigenlijk wilden zij dus de werken van de Wet (de Tora) toevoegen aan het geloof in Christus als basis voor de redding in Christus.

Paulus schreef aan de Galaten omdat hij bang was dat ze het ware ‘evangelie’ zouden verlaten op die manier. Zij waren zich aan het ‘afwenden’, staat er in onze lezing. Het Griekse werkwoord verwijst ook naar ‘deserteren’ : het overlopen naar de vijand door verraders. Het is dus best heftige taal die Paulus hier gebruikt. Voor Paulus is het alsof de Galaten verraad plegen aan het ene, ware evangelie! Zij waren afvalligen aan het worden door iets toe te voegen aan het ware evangelie : de goede boodschap van het kruis en het lege graf.

Om precies te begrijpen wat er eigenlijk aan het gebeuren was, moeten we eerst even stilstaan bij de heel belangrijke vraag : wat is dat ‘ware evangelie’ precies? Over welke ‘goede boodschap’ gaat het nu precies? Paulus omschrijft het evangelie vaak kernachtig als volgt : Jezus Christus en die gekruisigd! In de eerste verzen van zijn Galatenbrief haalt hij deze goede boodschap dan ook aan : (vers 3v) : ‘…. onze Heere Jezus Christus, Die Zichzelf gegeven heeft (aan het kruis) voor onze zonden, opdat Hij ons zou ontrukken aan de tegenwoordige slechte wereld, overeenkomstig de wil van onze God en Vader!’… Dat is het evangelie, broeders en zusters! Niets meer en niets minder dan dat. Dat wil zeggen : wij geloven (dat is : vertrouwen!) dat God ons reddend tegemoet komt in het verzoeningsoffer dat Jezus bracht aan het kruis. Jezus gaf Zichzelf voor onze zonden, en Hij overwon de dood door terug op te staan uit het graf. Punt!… Met andere woorden : God redde ons nog voordat wij geboren waren! Dat is pure genade : wij kunnen het op geen enkele wijze verdienen, en kunnen enkel hierin ‘geloven’, dat is : er op vertrouwen dat het werkelijk zo is!!

De Galaten stonden op het punt zich af te wenden van dat evangelie van vrije genade. Er is geen ander evangelie dan wat wij net beschreven hebben : (vers 7) : ‘al zijn er ook sommigen die u in verwarring brengen en het evangelie van Christus willen verdraaien…’ Een kerk is onderhevig aan vele gevaren in deze maatschappij. Maar het grootste gevaar is nooit afkomstig van buitenaf, maar wel van binnenuit vanwege zij die trachten het evangelie te veranderen. Het Griekse werkwoord voor ‘verdraaien’ wijst op ‘omdraaien’, ‘ondersteboven draaien’. Als je het ‘goede nieuws’ (het evangelie) ondersteboven draait, op z’n kop zet, krijg je de wet. Op de juiste manier bekeken is het evangelie eigenlijk iets wat God presteert (vrije genade). Draai je het ondersteboven dan wordt het iets wat de mens wil presteren (de wet!). Broeders en zusters, dit is ontzettend belangrijk, maar vaak o zo moeilijk om te onderscheiden in de kerk.

Herinner u ook dat de leraren in Galatië, die na Paulus kwamen, gedoopte leden waren van de christelijke kerk! Zij waren ‘christenen’! Hun leer ging eigenlijk als volgt : wij geloven dat Jezus Christus de Zoon van God is en de Redder van de wereld. Hij is de Messias, die gestorven is aan het kruis voor onze zonden en die opgestaan is uit de dood (dat is het ‘ware’ evangelie)… EN… we moeten ons laten besnijden zoals de Tora voorschrijft (want Jezus is niet gekomen om de Wet teniet te doen, maar om die te vervullen)!… Dat alles klinkt heel dicht bij het ware evangelie… klinkt heel aannemelijk. Zij zeiden eigenlijk : wat Paulus predikt is heel correct en juist… maar natuurlijk is het maar de basis, er moet uiteraard meer gebeuren : je moet je ook laten besnijden en zo moet je ook de Tora houden.

Merk op dat ze een schijnbaar klein iets toevoegden aan het ware evangelie. En dat kleine iets betreft een prestatie die mensen kunnen stellen. Om gered te worden moet de mens ook iets doen : besnijden, en de regels van de Tora houden. Klinkt dat niet heel redelijk??…
Paulus is echter geschokt tot in het diepst van zijn wezen! Het evangelie is, voor hem, vrije genade : God redt ons mensen door wat Christus aan het kruis volbracht… menselijke prestatie zit daar voor niks tussen en is geen vereiste voor redding. Let wel : prestatie van mensen (goede werken) is wel degelijk noodzakelijk, maar dat is het proces van heiliging, die na de rechtvaardiging komt. Het is heel belangrijk om die twee uit elkaar te houden!

Nu zegt u ongetwijfeld : inderdaad, het is toch duidelijk dat we ons niet hoeven te besnijden! Wat een vreemde Galaten, om daar aandacht aan te besteden. Wij liggen er niet meer wakker van….
En inderdaad wij voegen besnijdenis (en het houden van Tora-regels) niet meer toe aan het evangelie… Maar wel allerlei andere dingen, broeders en zusters. Eigenlijk willen wij niet vertrouwen (geloven) dat God al alles gedaan heeft. Nee, wij willen dat redding ook afhangt van onze eigen prestatie, en daarom voegen we vanalles toe aan het evangelie. Wij geloven eigenlijk voortdurend in een Jezus+ evangelie : het ware evangelie PLUS iets anders. Daar zijn tientallen voorbeelden van te geven, en het zou me niet verwonderen dat velen van u in zulke ‘andere’ evangeliën geloven.
Laten we even stilstaan bij enkele voorbeelden en laten we beseffen hoe makkelijk eigen, menselijke prestatie via een achterpoortje telkens weer binnensluipt bij het ware evangelie.

Een eerste voorbeeld is dit : wij vertrouwen op Jezus Christus en die gekruisigd (voor onze zonden)(dat is het ware evangelie!)… EN (+)… je moet behoren tot de juiste kerk! Sommige kerken zeggen dit, sommige gelovigen gaan hier automatisch van uit. Je MOET protestant zijn, of Rooms-katholiek, of evangelisch… of wat dan ook, om behouden te kunnen worden. Alleen zij die behoren tot onze club zijn de ware gelovigen… Dit, broeders en zusters, is een ‘ander’ evangelie. Een menselijke prestatie wordt toegevoegd aan het ware evangelie van genade, namelijk : ik kies voor een bepaalde kerkrichting en daarom ben ik gered. Dit is niet het evangelie, broeders en zusters! Laten we duidelijk zijn : een ieder die vertrouwt (hoe weinig ook) op de redding door Christus aan het kruis, is behouden… tot welke richting hij of zij ook mag behoren. Roomskatholieken die vertrouwen op datgene wat Jezus voor ons gedaan heeft aan het kruis zijn gered… (ondanks hun vele vermeende fouten aangaande allerlei doctrines).

En daarom een tweede voorbeeld van een ‘ander’ (fout) evangelie : wij vertrouwen op Jezus Christus en die gekruisigd (voor onze zonden)(dat is het ware evangelie!)… EN (+)… je moet ook exact geloven in allerlei doctrines die onze geloofsrichting voorschrijft (dit is een typisch protestants ‘ander’ evangelie). Aha, zult u zeggen : het doet er dus niet toe wat we maar geloven?… Natuurlijk niet : hoe juister ons geloof is, hoe beter ongetwijfeld (en we zullen daar de zegeningen van dragen in ons leven). Maar laten we duidelijk zijn : redding hangt daar niet van af!! Redding is er om wat Jezus aan het kruis volbracht heeft voor mij nog voor ik geboren was. Op alle andere punten kunnen we juist of fout zitten : maar oordeel de ander daarover niet! Praat met elkaar in dialoog en behoudt het goede!

Een derde voorbeeld van een ‘ander’ evangelie is : wij vertrouwen op Jezus Christus en die gekruisigd (voor onze zonden)(dat is het ware evangelie!)… EN (+)… je moet al je zonden belijden om gered te zijn! Dat je al je zonden moet belijden is zeker waar… maar je redding hangt er niet vanaf. Je zonden moet je belijden als antwoord op je redding : het is een deel van je heiliging. Als je zonden belijden een vereiste zou zijn van onze redding, dan zou het er slecht voor ons uitzien, want hoe vaak zondigen we niet zonder het zelfs te beseffen!

Dit, broeders en zusters, zijn maar een eenvoudige drie voorbeeldjes hoe we telkens iets extra toevoegen aan het ware evangelie van Jezus Christus en die gekruisigd! We mogen niet zomaar aannemen dat het evangelie wel veilig is in onze kerk… dat het evangelie vanzelfsprekend is. Maarten Luther waarschuwde reeds hiervoor : dat de duivel ons voortdurend wil wegvoeren van de pure doctrine van het geloof (het vertrouwen op God die ons redt in datgene wat Jezus voor ons gedaan heeft aan het kruis), en het wil vervangen door één of andere doctrine van werken en/of menselijke tradities. Het goede nieuws (evangelie) van het kruis en de opstanding moet voortdurend gepredikt worden in de kerk, of mensen gaan spontaan afwijken met een of ander Jezus+ evangelie.

Het grootste gevaar voor de kerk is niet het anti-evangelie van buiten de kerk, van deze goddeloze maatschappij. Nee, het grootste gevaar voor de kerk is elk ‘ander’ evangelie die wij bedenken in de kerk. De gevaarlijkste leraars zijn zij die een andere Christus prediken maar die Hem nog altijd Jezus blijven noemen!

Vers 9 : ‘Zoals wij al eerder gezegd hebben, zo zeg ik ook nu weer : Als iemand u een evangelie verkondigt anders dan wat u ontvangen hebt, die zij vervloekt…’ Het Griekse woord ‘anathema’ wordt hier gebruikt, de vertaling van het Hebreeuwse woord ‘cherem’ : ‘een ding toegewijd aan God zonder enige hoop van verlossing’. Vaak wordt het vertaald als : ‘in de ban slaan’ : toewijden aan God door het te vernietigen en/of te doden… Het is met andere woorden heel zware taal die Paulus hier gebruikt. Ja, in de verzen 8 en 9 herhaalt Paulus diezelfde vervloeking! Het kan niet zwaarder dan dit! Iedereen die iets toevoegt aan het ware evangelie van Jezus Christus en die gekruisigd, die zij vervloekt!

Want er is uiteindelijk geen ‘ander’ evangelie… zo’n ‘ander’ evangelie is helemaal geen goede boodschap, want de mens moet dan telkens zijn eigen redding bewerkstelligen, wat hij helemaal niet kan. God schenkt ons in genade de vrije gave van eeuwig leven, door het geloof (vertrouwen) die we hebben in Zijn Zoon Jezus de Christus, die stierf voor onze overtredingen en weer opgewekt werd in de opstanding… Als we deze genadegave weigeren, hoe zouden we nog ooit gered kunnen worden?…

Broeders en zusters, deze verzen zijn van het allergrootste belang voor uw leven. Plaats je je vertrouwen in de Ander, die je redde nog voor je geboren werd?… Of plaats je je vertrouwen in één van de vele duizenden aanvullingen die wij bedenken op het evangelie?… Aanvullingen (+) van allerlei aard : culturele bepalingen, geloofsdoctrines, vereisten, tradities, gewoontes… die zogezegd ook noodzakelijk zijn voor redding.

Sta stil bij het ware evangelie : het vertelt niet wat we moeten doen om bij God op een goed blaadje te komen. Nee, het evangelie is de verkondiging dat God jou reeds lief heeft doorheen de dood en opstanding van Jezus Christus. God heeft jou reeds lief zoals Hij Zijn enige Zoon liefheeft. Dit is BEVRIJDING! Het bevrijdt ons van te moeten beantwoorden aan allerlei menselijk gemaakte regeltjes en tradities, en het bevrijdt ons van te moeten scoren bij God, wat we niet kunnen. Wij hebben reeds zijn eeuwige Liefde.

Broeders en zusters, sta iedere dag stil bij het ware evangelie, de goede boodschap van de Schrift. Wij zijn reeds gered door wat Jezus volbracht aan het kruis. Laat u niet opnieuw knechten door allerlei extraatjes die mensen erbij plakken. Vertrouw niet op regeltjes, doctrines, tradities of wat dan ook! Stel uw vertrouwen alleen op Hem, die alles voor ons droeg aan het vervloekte hout.

Voorbede.

Hemelse Vader,

Behoed ons voor elk ‘ander’ evangelie :

alle extraatjes die we bedenken om zogezegd gered te kunnen worden.

Bevrijd ons van de slavernij aan tradities, regeltjes, doctrines…

die we onszelf aandoen, zodat we anderen kunnen oordelen.

Uw evangelie maakt ons vrij!

Dat is : Jezus Christus en die gekruisigd voor ons, mensen.

Schenk ons steeds meer en meer geloof,

dat is : vertrouwen op Uw redding in en door Uw Zoon.

Meer is niet nodig : dat wij zien naar de Verhoogde!

Sta niet toe dat we anderen oordelen,

omdat ze afwijken op een of andere gewoonte of regeltje.

Geef ons de kracht om elkaar te vinden, als broeders en zusters,

zelfs al zijn we het niet altijd eens met elkaar.

Leer ons om rechtvaardiging van heiliging te onderscheiden.

Doe ons inzien dat alles wat we nodig hebben,

om gerechtvaardigd te worden voor U,

reeds geschiedde in het werk van Uw Zoon, Jezus de Christus,

gestorven aan het kruis tot verzoening van alle zonden.

En geef ons de kracht om telkens weer opnieuw

te trachtten te antwoorden op datgene wat Gij

reeds voor ons gedaan hebt nog voor we geboren waren.

Schenk ons het inzicht en de wijsheid,

om anderen te beoordelen vanuit dat fundament.

Dat we niet oordelen vanuit pietluttigheden,

de details die we bouwen op dat ene fundament.

Wees Gij steeds ons nabij, Vader.

En werk Uw goede werken in ons.

Amen.