2 Timotheüs 2 : 1 – 13

2 Tim. 2 : 1 – 13 + Matt. 28 : 1 – 10

Gemeente,

‘Gedenk, dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt, uit het geslacht van David, naar mijn evangelie…’

Paulus schrijft deze woorden aan zijn leerling Timotheüs… Bezorgd misschien dat zijn leerling, zijn zoon in het evangelie, niet dezelfde boodschap zou verkondigen als zijn geestelijke vader. Bezorgd misschien dat Timotheüs zou afwijken van het rechte pad, verleid door nieuwe theorieën die toen ook al circuleerden binnen de kerken.

Want zelfs al in hun tijd (de eerste eeuw na Christus, het prille begin!) zien we tal van pogingen om de eenvoudige waarheid van het evangelie te verbloemen, te vergeestelijken… De filosofisch-religieuze richting van de gnostiek had toen al zo’n invloed dat er al heel wat ‘christenen’ waren die meenden dat Jezus… niet echt gestorven was aan het kruis (want hij had geen lichaam bijvoorbeeld). En dus was Hij ook niet echt lichamelijk opgestaan uit de dood. Je moet die dingen vooral geestelijk bekijken… dachten ze.

En eigenlijk merken we in onze tijd net dezelfde tendens… Niets nieuws onder de zon.
Uiteraard (zeggen sommige mensen) is Jezus niet echt lichamelijk opgestaan uit de dood… Dat kan toch niet! Het is niet… wetenschappelijk verantwoord!… Je maakt je volslagen belachelijk als je zoiets beweerd in onze huidige, toch wel ‘moderne’ tijd… Als we zeggen dat Jezus leeft, dan bedoelen we uiteraard dat Hij verder leeft in onze herinneringen. Zolang we doen wat hij ons heeft voor-geleefd (als grote voorbeeld)… ja dan leeft Hij verder in onze relaties. Ja, want weet u… God is namelijk iets dat gebeurd in de relaties tussen mensen… (ds Hendrikse)…. Herkent u dat?…

Denk nu niet dat de plaag om de bijbel te ontkrachten alleen maar iets van deze tijd is. We lezen de waarschuwing van Paulus aan Timotheüs : ‘Gedenk (herinner u!), dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt…’ En verder mogen we lezen in verzen 16 tot en met 18 : ‘Maar vermijd de onheilige, holle klanken ( = een foute leer)… Tot hen behoren Hymeneüs en Filetus, die uit het spoor der waarheid geraakt zijn met hun bewering, dat de opstanding reeds heeft plaatsgehad…’ (voorbeelden van afwijkende ‘voorgangers’ uit Paulus’ tijd ongetwijfeld… wij zouden nu namen van bepaalde dominee’s gebruiken…).

De ganse tweede brief van Paulus aan zijn leerling Timotheüs is eigenlijk een waarschuwing niet af te wijken van de waarheid van het evangelie. De waarheid die Paulus hem getoond en geleerd had. En die eigenlijk samengevat kan worden in dit ene zinnetje : ‘Gedenk, dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt, uit het geslacht van David, naar mijn evangelie…’

Herinner u, broeders en zusters, het historische feit van de werkelijke dood van Jezus de Christus (nee, hij lag niet in een coma of deed niet alsof of wat dan ook). Herinner u, broeders en zusters, het historische feit van de werkelijke lichamelijke opstanding uit de dood van deze Jezus de Christus! Dit is de reden waarom we Pasen vieren als kerkelijke hoogdag : dat we ons deze feiten mogen herinneren!

En waarom is deze letterlijke lichamelijke opstanding van Jezus zo belangrijk voor het christelijk geloof, vraagt u zich ongetwijfeld af? Is het niet veel handiger om vrede te sluiten met de wereld en met de wetenschap van deze wereld?… De maatschappij zal ons dan misschien ernstig nemen… als we deze ‘onwerkelijke’ bijbelse ideeën laten schieten en als we ons concentreren op aanvaardbare dingen (relaties, humanisme, cultuur)? Is dat niet de functie van de kerk in de maatschappij?…

Nee, broeders en zusters… Pasen is het belangrijkste feest in de christelijke kerk. Altijd geweest. En wel omdat die letterlijke lichamelijke opstanding van Jezus zo centraal moet zijn in ons geloof. Die letterlijke lichamelijke opstanding leert ons namelijk een aantal geloofs puntjes. En misschien zijn die voor u heel erg evident, maar het is toch goed ze eens op een rijtje te zetten (op pasen).

Ten eerste : er is leven na de dood. Als die opstanding van Jezus alleen maar geestelijk is (Hij leeft verder in onze herinneringen…)… tsja, dan zou de dood wel eens het einde kunnen zijn. Maar neem je de opstanding letterlijk lichamelijk, dan heb je een (geloofs)bewijs dat er een toekomstig bestaan voor ons is weggelegd na de dood. Na zijn opstanding is Jezus nog 40 dagen temidden van zijn vrienden gebleven zodat zij zouden kunnen getuigen van dit nieuwe leven.
Dit nieuwe bestaan (waar de opstanding bewijs van is) is bovendien lichamelijk! ‘Daarna zeide Hij tot Thomas : Breng uw vinger hier en zie mijn handen en breng uw hand en steek die in mijn zijde, en wees niet ongelovig, maar gelovig’ (Joh. 20:27). En enige verzen verder eet Jezus samen met zijn leerlingen van de vissen die ze gevangen hadden… Laat het duidelijk zijn dat Jezus niet alleen maar in hun herinneringen leefde… Werkelijk, als je die gedachte aanhangt (zoals zovele ‘moderne’ christenen) dan neem je de bijbel totaal niet ernstig.

Ten tweede : is die letterlijke lichamelijke opstanding het (geloofs)bewijs dat datgene wat Jezus beweerde omtrent zichzelf… al die uitspraken in de evangelieën… waarheid zijn. Hij was wel degelijk gezonden door God. Hij was wel degelijk de beloofde Messias, de Rechtvaardige Koning, waar gans Israël reikhalzend naar uitkeek.
Zijn opstanding uit de dood was het zegel, de garantie van al deze dingen. Had hij niet letterlijk, lichamelijk opgestaan uit de dood… tsja, er zijn er nog zoveel die van alles beweren… gekkenhuizen zitten er vol van (om dan nog te zwijgen van de politieke wereld)… De opstanding wijst juist naar het volledig Anders zijn van Jezus : dat datgene wat Hij van zichzelf beweerde, waarheid was.

Ten derde : die letterlijke, lichamelijke opstanding geeft ons het (geloofs)bewijs dat het offer aanvaard was. Dit is het centrale punt van het christelijk geloof : Jezus stierf de dood die wij zouden moeten sterven. Overtreders van de wet verdienen de dood. Welnu Jezus stierf die dood in onze plaats (plaatsvervangend). De opstanding geeft ons dan het (geloofs)bewijs dat dit plaatsvervangend offer aanvaard werd door God de Vader, en dat Nieuw Leven vanaf nu mogelijk werd (want de straf is niet meer : ‘het is volbracht’). Het Nieuwe Leven van Jezus is de zekerheid van onze Rechtvaardiging. Was er geen opstanding… dan zou je eigenlijk moeten veronderstellen dat wij eigenlijk nog altijd vallen onder de macht van de zonde en dus ook van de beloning die daaraan gekoppeld wordt : de dood.

Nu, broeders en zusters, Paulus zegt ons in zijn brief aan Timotheüs : ‘Gedenk, dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt…’… Herinner u dit (wat we eigenlijk nu dus doen op Pasen!). Herinner u dat Jezus de Christus (de beloofde messias) uit de doden (want Hij was echt dood) is opgewekt (letterlijk lichamelijk)… Het is de bedoeling van Paulus dat we dit nooit vergeten… nooit laten afzwakken tot iets ‘figuurlijks’…
En waarom is het goed voor ons (en voor ons geloof) dat we deze feiten nooit zouden vergeten?

Broeders en zusters, gedenk (herinner u!) dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt (dat Hij dus Leeft) en veel van de beproevingen in dit leven zullen verdwijnen of op z’n minst lichter worden. Want Jezus stond op uit de dood tot onze rechtvaardiging. Hij, de Levende, is onze middelaar… onze ‘advocaat’ wanneer je eigen fouten en je eigen zonden je beschuldigen.

We hebben een levende Christus, en in Hem, door Hem, hebben we eigenlijk alles (van wat echt belangrijk is)… Wat hebben we aan een stel fijne ‘herinneringen’ als Jezus toch in de dood gebleven zou zijn? Niets! Maar de dood hoeven we nu niet langer te vrezen… de laatste vijand is overwonnen… want Hij leeft! Wat je problemen ook mogen zijn… denk aan Jezus die Leeft… die op dit eigenste ogenblik bij je is : vol van liefde voor jou, en omdat Hij Leeft, ook vol van kracht om je te helpen… Gedenk (herinner u) dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt… dit is de bron van alle hoop voor een christen : vertrouw hierop en het leven wordt een stuk mooier… als je deze waarheid aanvaard in geloof.

Broeders en zusters, door de opstanding van Jezus uit de dood en Zijn nieuw Leven, hebben we de belofte van onze overwinning, zoals Hij ook overwonnen heeft. Want nu nog moeten wij lijden zoals Hij ook geleden heeft (vers 3 : ‘Lijd met de anderen als een goed soldaat van Christus Jezus).
En in vers 11 lazen we : ‘immers, indien wij met Hem gestorven zijn, zullen wij ook met Hem leven; indien wij volharden (in het lijden), zullen wij ook met Hem als koningen heersen…’

Wanneer wij dan moeten lijden in dit leven (onvermijdelijk, meer en vlugger dan je denkt), denk dan aan Jezus die ook moest lijden… en we mogen toch wel zeggen dat Hij meer moest lijden dan ons… Denk aan het lijden van Jezus en Zijn opstanding uit de dood tot Koning… wel zo zal het ook met ons zijn : lijden, dood … en daarna opstanding tot heerlijkheid!
Tsja, als die opstanding van Jezus nu alleen maar figuurlijk is… dan is de belofte ook alleen maar figuurlijk… hoe triest voor een gelovige… ja hoe jammer voor de ganse mensheid. Is de opstanding alleen maar figuurlijk en niet letterlijk en lichamelijk… hoe hopeloos is ons aardse leven dan niet. Want dan kan er maar één einde zijn : de dood.

De mens gaat alleen maar omlaag, naar het onverbiddelijke einde : een leven lang aftakelen en daarna de dood. Veel mensen zeggen mij dat ik een pessimist ben, dat ik alleen maar het negatieve zie… Is dat zo? Is dat werkelijk zo?… Kan iemand mij dan zeggen hoe het soms anders eindigt met de mens?? Is er dan een ander einde dan de dood??… Nee, ik ben geen pessimist, maar wel een realist : ik zie de dood overal op deze aarde… Het voortdurende rottingsproces dat we ‘mens’ noemen…

Nee, ik ben geen pessimist, maar wel een realist want ik lees mijn bijbel! En ik lees daar over een toekomst die realiteit zal worden… toch nieuw Leven voor de mens. Dit is onze enige hoop : de letterlijke opstanding van Jezus de Christus! Moest dat allemaal slechts figuurlijk zijn… welke hoop zouden we hebben wanneer we aftakelen, de dood naderen… en uiteindelijk en onvermijdelijk sterven?… Maar zoals Hij opstond uit de dood zo zullen ook wij overwinnen door Hem.

De moderne mens hier in Europa is uitgekeken op de christelijke religie… Ik preek maar al te vaak voor een heel kleine kudde (‘half-lege kerk’ is zelf nog een te positieve benaming). Vaak ben ik de jongste in zo’n kerk… wat echt niets zegt over mijn jeugdigheid. Ja, voor veel mensen is de kerk stervende… straks zal ze zelfs ‘dood’ wezen… en ze zouden best wel eens gelijk kunnen hebben… zeker hier in onze landen… Maar dit is de hoop temidden van die hopeloosheid : Jezus stond op uit de dood, letterlijk, lichamelijk!

Hoe zou de kerk, ‘het lichaam van Christus’, ooit kunnen verliezen van de wereld?… Want na sterven en dood, komt er… opstanding en nieuw Leven! (ook voor de kerk, want wij zijn de kerk).
Misschien moet ook de kerk aftakelen, sterven… dood gaan… voordat er opstanding kan zijn?

En omdat we geloven (herinner u!) dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt is het onvermijdelijk dat ook de ‘kerk’ overwint… zelfs al lijkt alles in de tegenovergestelde richting te wijzen. Laat u niet ontmoedigen, broeders en zusters! Blijf in geloof in deze waarheid : de hoop temidden van alle hopeloosheid van deze wereld. Dit is onze hoop, onze troost, onze belofte : ‘Gedenk, dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt, uit het geslacht van David, naar mijn evangelie…’


Voorbede.

Hemelse Vader,

doe ons steeds weer herinneren

dat Uw Zoon, Jezus de Christus

uit de dood is opgestaan…

letterlijk en lichamelijk!

Schenk ons het geloof zodat we ons deze feiten

steeds opnieuw voor ogen kunnen houden.

Leer ons dankbaarheid Vader,

zodat we de belofte, de troost

en de hoop mogen ervaren

die U ons gegeven hebt in de opstanding van Uw Zoon.

Wanneer beproeving en miserie komt in ons leven,

geef dan de zekerheid in ons hart

dat er Leven is na de dood!

Dat U verzoening bewerkstelligd hebt

in het offer van Uw Zoon aan het kruis…

en dat de dood niet langer het eindpunt is.

En geef ons vandaag de kracht om het lijden

in ons leven en dat van de naaste, te dragen…

Sta niet toe dat we innerlijk bezwaard worden

wanneer Uw kerk schijnbaar aftakelt

en op sterven na dood lijkt te zijn.

Bewerk in ons de hoop

om Uw kerk tot opstanding te zien komen,

tot Nieuw Leven te zien komen

temidden van deze wereld.

Wees ons nabij Vader

en roep ons tot nieuw Leven.
Amen.