Bijbelse Preken

Gemeente,

‘En Samuel zeide : Spreek, want uw knecht hoort’.

De Here sprak niet tot Eli… De Here sprak ook niet tot Eli’s zonen… Niemand in dat gehele huis hoorde de woorden van de Here, behalve het kind Samuel. Dat is heel erg bemoedigend voor iedereen die vanzichzelf denkt dat hij of zij niet veel te betekenen heeft… Denk je te jong te zijn? Niemand is jonger dan Samuel op het ogenblik dat de Here tot hem sprak. Ben je van geen belang in deze maatschappij? Samuel was maar een kindknechtje… en toch sprak de Here tot hem, niet tot de priester of andere, zogenaamd ‘waardevolle’ volwassenen… Denk je teveel problemen te hebben in je leven om de woorden van de Here te kunnen ontvangen? Samuel zal zich ook niet bijster geslaagd gevoeld hebben in het leven : weg van zijn ouders op zo’n jeugdige leeftijd, werkend als knechtje in een tempel…

De laatsten zullen de eersten zijn… dat is één van de thema’s in Gods beleid met deze wereld. Het is Jozef, de slaaf, die de kroon ontvangt… Niet Ezau, maar Jakob ontvangt de zegen… David, de jongste wordt koning… enz enz…

Nu moeten we ook wel zeggen dat de eerste zijn, door Gods zegen, vanuit menselijk oogpunt niet altijd een aangename zaak is. Denk maar aan David… hij was dan wel koning, maar zijn bed vloeide over van tranen staat er geschreven. Jakob krijgt dan wel de felbegeerde zegen, maar moet vluchten… en zo wordt ook de kleine Samuel geroepen… geroepen jawel, om een bittere boodschap te brengen aan de lieve oude Eli…

Nooit zijn we de eerste voor onszelf, zoals wel het geval is in deze wereld. Mensen, en vooral zij die belangrijk geacht worden in deze maatschappij, zijn als de Dode Zee : ze drinken al het water van de Jordaan (= leven), maar houden het voor zichzelf… en worden zo steeds zouter, een zee van de dood.

Wat we ontvangen van God moeten we zo snel mogelijk doorgeven!

En het is deze bereidheid die we terugvinden bij het kind Samuel : ‘Spreek, want uw knecht hoort’.

Dit is dan ook wat we als christen moeten leren bidden, elke dag van ons leven : ‘Spreek Here, want uw knecht hoort’.

Ten eerste wil ik het hebben met u over het verlangen om toegesproken te worden door God : ‘Spreek Here’… ‘Spreek dan toch Here, in mijn leven…’ Het is toch alsof God zich verbergt voor ons… we weten wel dat Hij er is (dat is ons geloof), maar we horen Hem nooit, denken we… Beeld je in, hoe verschrikkelijk zou het niet zijn als je levenspartner of je beste vriend… nooit met je praatte? Of als je vader en moeder nooit een woord van liefde uitten?

Het hart verdraagt geen stomme God… Hij moet spreken in ons leven!

De mens wil namelijk toch erkenning van deze God. ‘Spreek Here… dan ervaar ik tenminste dat je weet dat ik besta’. Lijkt het niet alsof God je vergeten is? Als Hij mij persoonlijk aanspreekt… ja, dan besta ik echt… voor Hem.

Wie van ons wil er niet persoonlijk geroepen worden : ‘Samuel, Samuel…’ Want als we het evangelie horen worden we wel geroepen uiteraard… maar in een meer algemene zin… om te bekeren van zonden bijvoorbeeld. Dat is voor iedereen bestemd… maar wat we willen horen toch is : ‘Spreek Here, spreek tot mij… roep mij persoonlijk’…

Nu willen sommigen wel persoonlijk geroepen worden… maar alleen als de boodschap in hun straatje past. Er zijn heel wat christenen die helemaal niet onderwezen willen worden door God… en eigenlijk sluiten ze zich af voor het roepen van de Here. Sommige teksten halen ze wel uit de bijbel, die beamen wat ze zelf denken… andere tekstgedeelten laten ze compleet achterwege (want verouderd uiteraard, of andere tijden, andere cultuur, telt niet meer…), of nog andere teksten worden vervormd tot ze passen in de hokjes van onze vooroordelen… Zo gaan we God nooit horen spreken…

Laten we leren : ‘Spreek Here, en zeg me wat U wilt!’… We horen niets, broeders en zusters, omdat we uiteindelijk alleen maar onszelf willen horen. Merk op dat Samuel bidt : ‘Spreek (Here), want uw knecht hoort’! Er is bereidheid om te horen wat God te zeggen heeft. Als dat er niet is… als we diep van binnen niet willen horen wat God ons te zeggen heeft, hoe zouden we dan ooit iets kunnen horen? We moeten leren net als Maria aan zijn voeten te zitten : ‘Spreek Here, zelfs al is het voor mij onaangenaam om het te horen. Spreek Here, en onderwijs mij in elke waarheid waar ik baat bij heb (zelfs al besef ik het niet)… elke waarheid die mij steeds meer verandert naar Uw beeld’…

Laten we leren : ‘Spreek Here, en geef mij leiding in mijn leven’. Maar al te vaak blijven we gewoon stilstaan op de levensweg… we weten niet uit onszelf waarheen. Eigenlijk moet je als christen steeds bidden voor elke min of meer belangrijke beslissing (en ik heb het niet over de kleur van je sokken…).

Maar laten we leren bidden : ‘Spreek Here, geef me een antwoord via datgene wat U aangenaam is in deze moderne tijden. Here, wijs me de weg die ik moet gaan…’

Laten we leren te bidden : ‘Spreek Here…’, wanneer je leven futloos dreigt te worden… wanner je op die helling staat en langzaam afglijdt naar dat dal van diepe duisternis… ‘Spreek Here’… één woord kan ons redden van die val die voor ons ligt. Soms is het één bijbeltekst die ons behoed voor slipperige bodem… Eén bijbeltekst biedt hoop wanneer wanhoop en vermoeidheid toeslaan… ‘Spreek Here’…

Daarom, vanwege al deze redenen, wil ik de nadruk leggen op dit meest belangrijke gebed van het kind Samuel : ‘Spreek Here’… want zonder dat spreken van de Here, kan je als christen niet overleven…

Wat een eer zou het toch zijn als Hij tegen ons zou spreken! Woorden van de Allerhoogste tot mij persoonlijk… Wat een ernstige zaak ook zou dat niet zijn… Wat een verantwoordelijkheid zou dat niet met zich meebrengen… Kijk naar de verandering die Paulus meemaakte op weg naar Damascus… door de woorden die Jezus tot hem sprak, persoonlijk… ‘Spreek Here’, en leer ons die verantwoordelijkheid wanneer wij Uw woorden horen…

En nu denkt u misschien bij uzelf : ja, als God tegen mij zou spreken zoals hij toen lang geleden tegen Saulus sprak, met verblindend licht en al… ja, ik zou ook wel op een geweldige manier veranderen…

‘God heeft met mij persoonlijk gesproken’… hoe zou dat ons leven niet veranderen? Dan kun je toch niet meer leven zoals je tot nu toe geleefd hebt…

Broeders en zusters, herinner je je dan die woorden niet meer, die Hij tot jou gesproken heeft? Die woorden die God tot je sprak… persoonlijk, in jouw leven… Herinner je je nog die bijbeltekst die zo’n indruk op je maakte? Die ene preek misschien die precies dat probleem aanroerde waarmee je toen worstelde? Alsof die preek precies voor jou persoonlijk gemaakt was… Alsof die ene bijbeltekst precies voor jou geschreven was… Of die preek die als een slag in je gezicht, je wakker schudde uit je lauwe slaaptoestand, de christelijke coma van onze tijd… Ach, zulke preken zijn er te weinig in deze tijd. Het moet allemaal te diplomatisch tegenwoordig…

We kunnen dat toch nooit vergeten, die woorden uit de bijbel, die ons hart beroerde? Want zo is het dat God spreekt tot U persoonlijk! Want zo openbaart God zich aan ons, wanneer we bidden ‘Spreek Here’… toont Hij zich persoonlijk in een bijbelvers, in prediking, in getuigenis…

Er komt geen stem uit de hemel, uit de wolken tot ons… Het is immers niet door zintuigen (het horen bijvoorbeeld) dat we leven… maar door geloof! Omdat we vertrouwen ‘horen’ we de woorden van God in bijbelverzen, in prediking enz… Ik denk zelfs dat je God soms kan horen in Zijn werken… Wie kan naar de schepping omzien en niets voelen? Zo kan God een boodschap voor je hebben via de schoonheid van de natuur… Er zijn heel wat middelen die God kan aanwenden om tot je te spreken, als je hart maar in vertrouwen luistert.

Maar het belangrijkste communicatiemiddel is het Woord, dat hier voor ons ligt… Wanneer je stil die bijbel leest… wat een gesprek met God kun je dan niet hebben! Wanneer dat ene vers eruit springt als het ware en zich vastklampt aan je hart… dat is het woord van God voor jou persoonlijk.

Dat is dan ook één van de belangrijkste functies van de kerk : dat het Woord mag verkondigd worden!

Het zijn de woorden van God aan de gelovigen. Daarom dat er in de protestantse traditie zoveel belang gehecht wordt aan de prediking. En het is jammer dat er daar een dominee voor nodig is… want die brengt de woorden wel, maar kan uiteindelijk ook alleen maar in de weg staan. De spreker heeft namelijk ook altijd een eigen visie op de dingen… de spreker is ook altijd vervormd door de tijd waarin hij leeft, zijn opvoeding enz… En toch! En toch overwint God ook die hindernis (de dominee), en Zijn woorden bereiken je hart! En bij de ene preek is dat voor de mens op de eerste bank, en bij een andere preek is het voor die op de achterste rij…

Maar God spreekt! Als de knecht wil horen tenminste… ‘Spreek dan Here, want uw knecht hoort…’

Hoe vaak zijn we niet doof in de kerk? Of horen we wel, maar doen het niet?…

Daarom, laten we leren te bidden, elke dag van ons leven (en ook als we naar de kerk gaan dus) : ‘Spreek here, want uw knecht hoort!’ Zo spreekt God tot elk van ons als we maar bereid zijn te horen!

En met dit tweede deel van het versje wil ik hier eindigen, namelijk : ‘want uw knecht hoort…’

En we hebben het al even aangeraakt, maar ik wil het hier nog uitvoerig herhalen : er is niemand zo doof als zij die niet willen horen! En sommigen zijn dan ook wel heel erg doof…

Als Hij komt… zet je dan de deur van je hart wagenwijd open? Als Hij spreekt, en we moeten geloven (= erop vertrouwen) dat Hij dat doet, willen we wel horen?…

Als wij niet horen, of niet willen horen… dan zijn we ook bijgevolg geen knecht van deze God. Want er staat ‘uw knecht hoort’… Willen we niet horen dan is het omdat we onze eigen meester willen zijn.

‘Spreek Here, want uw knecht hoort’, is ook de belofte die de gelovige maakt aan God. Als Hij spreekt, dan moet ik horen, want ik ben Zijn knecht.

Maar willen we wel horen? Willen we wel horen, broeders en zusters?… Hoe vaak bidden we niet en verwachten we ook helemaal geen antwoord. Ons gebed is dan een monoloog… God doe dit, doe dat… helemaal geen wederzijds gesprek. Als wij bidden, dan moeten we ruimte laten voor antwoord…

Hoe doe je dat dan vraag je je af? Bidden, en dan stilte, bezinning… neem de bijbel, lees een stukje… en sta open voor het antwoord dat komt! En soms lukt het niet om te bidden… ik moet bekennen dat ik dat vaak heb… maar misschien is het omdat niet ik het gesprek moet beginnen… Je kan zoiets niet forceren… maar neem dan je bijbel, lees een stukje : laat God beginnen met het gesprek! En laat je gebed dan het antwoord zijn op de woorden van God.

‘Spreek dan Here, want uw knechten horen!’ Als U gebied, wij zullen het doen. Als U ons troost, wij zullen vertrouwen. Als U ons terechtwijst, wij zullen het hoofd nederig buigen. Als U uw liefde uit, wij zullen dansen van vreugde…

Alleen spreek Here, want uw knechten horen.

Amen.